De verdachte Verheugt

De verdachte Verheugt
Auteur(s) Janwillem van de Wetering
Land Nederland
Taal Nederlands
Genre detectiveverhaal
Uitgever Stichting CPNB
Uitgegeven 1980
Pagina's 95
ISBN 90 70066 27 0
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

De verdachte Verheugt is een detectiveverhaal van de Nederlandse schrijver Janwillem van de Wetering . Het boekje werd in 1980 uitgegeven door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, ter gelegenheid van de Boekenweek 1980, die dat jaar als motto had: “Bezig met boeken”. Het is later opgenomen als eerste deel van het achtste boek van de Grijpstra&De Gier-cyclus.

Verhaal

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

Het bekende Amsterdamse rechercheduo Grijpstra en De Gier raakt op een late vrijdagavond betrokken bij een caféruzie in de binnenstad. Ze assisteren de dienders Ketchup&Karate(hun collega’s Kuypers en Visser). Ene Frits Verheugt is in het water beland en wordt door De Gier en Ketchup weer op het droge geholpen. Na een nachtje cel laat de adjudant van dienst Jurriaans verdachte Frits Verheugt zonder proces-verbaal vertrekken. Intussen is het rechercheduo ervan overtuigd geraakt dat Frits zijn echtgenote Ria heeft omgebracht en ergens onder het Amsterdamse zand heeft verstopt. De hoofdpersonen zijn:

  • Het overbekende rechercheduo van de Amsterdamse afdeling Moordzaken Grijpstra&De Gier.
  • Frits Verheugt. Succesvol uitgever, die onlangs een bod van 1 miljoen gulden op zijn zaak heeft afgeslagen. Hij woont op de bovenste verdieping van een verbouwd pakhuis.
  • Ria Verheugt. Ze wordt er door Frits van beschuldigd met de complete inboedel te zijn verdwenen. De rechercheurs verdenken Frits ervan Ria te hebben omgebracht. Zij heeft 100.000 gulden ingebracht bij haar huwelijk, maar dat geld zit vast in Frits zijn uitgeverij.
  • Martietje, barmeisje en hopeloos verliefd op Frits.
  • Zjaafje uitbater van het binnenstadscafé Bielema. Doopnaam Xavier d’Ablaing de Batagglia.
  • Borrie Bielema, kapper en eigenaar van café Bielema.
  • Kiran, een oversekste caféhond.

Grijpstra en de Gier zoeken het hele weekend vergeefs naar het lijk van Ria Verheugt. Ze ontdekken wel het lijk van het hondje Babette Verheugt op het dak van het pakhuis. In de slotscène komt de vermiste vrouw als heer op een herenfiets aanfietsen om Frits neer te schieten, die juist op dat moment midden op straat wordt verleid door een wanhopige Martietje. De Gier verhindert de moordaanslag. De commissaris stelt ten slotte orde op zaken. De natuur moet zijn gang maar gaan. Frits met Martietje en Ria met de edelman Xavier d’Ablaing de Batagglia, die elkaar al lang hoog hebben zitten. Dit fictieve moordonderzoek is hiermee afgesloten maar de commissaris heeft nog een echt lijk voor de twee rechercheurs. In de kofferbak van een gestolen Mercedes wacht een lijk op Grijpstra&De Gier.

Censuur

Het manuscript werd gecensureerd. Het werd Van de Wetering niet toegestaan de zin: "Ik laat me niet in mijn kut kijken", te gebruiken. Gereformeerde lezers zouden er aanstoot aan kunnen nemen, was het argument. Hij veranderde de zin in: "En ik laat me niet voor niets bekijken, zeker niet van onderen".[1]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Hazeu, Wim (1982) Wat niet mocht.... Een overzicht van censuur, ernstige en minder ernstige gevallen van vrijheidsbeknotting in Nederland (1962-1981), p. 175
· · Sjabloon bewerken
Boekenweekgeschenken en hun schrijvers (lijst)
1930-1939:1930: De uitgever en zijn bedrijf (Johan Tersteeg) · 1931 · 1932: Bijdragen van Nederlandsche schrijvers en schrijfsters (A.M.E. van Dishoeck, C. Veth, C.J. Kelk ) · 1933: Herinneringen aan Nederlandsche Schrijvers (C.J. Kelk) · 1934: 12 portretten van Nederlandsche auteurs (C.J. Kelk) · 1935: Rondom het Boek 1935 (Roel Houwink) · 1936: Rondom het Boek 1936 (Roel Houwink) · 1937: Rondom het Boek 1937 (Eduard Elias) · 1938: Huis te Huur, Het Friesche goud - Anno 1656, De Koningsweg (F. Bordewijk, Marie Koenen, Marianne Philips) · 1939: Huwelijk, Liefde en geweld langs den Barito, Afgesloten balans (Antoon Coolen, Augusta de Wit, Johan van der Woude)
1940-1949:1940: De Getuige, Deez' kleine Hand, Onweer (Egbert Eewijck, Jan Campert, M. Vasalis) · 1941: Novellen en gedichten (Emmy van Lokhorst, Victor E. van Vriesland) · 1942 · 1943 ·1944 · 1945 · 1946: Het Kleine Geschenk (René Radermacher Schorer, Dick Binnendijk, Dirk van Gelder, G.H. 's-Gravesande) · 1947: De ontmoeting (Antoon Coolen) · 1948: Oeroeg (Hella S. Haasse) · 1949: Twee Negerpopjes (Clare Lennart)
1950-1959:1950: De zaak Beukenoot (Marianne Philips) · 1951: De porseleintafel (Olaf J. de Landell) · 1952: Insecten in plastic (Manuel van Loggem) · 1953: Tien verhalen (Anthonie Donker) · 1954: Goed geboekt (Jacques den Haan, Adriaan Morriën, Charles Boost) · 1955: Op schrijversvoeten door Nederland (Clare Lennart) · 1956: Ontmoetingen met schrijvers (P.H. Ritter jr.) · 1957: De nacht der Girondijnen (Jacques Presser) · 1958: Het gehucht (August Defresne) · 1959: Dat weet ik zelf niet (Hella S. Haasse)
1960-1969:1960: De zalenman (Elisabeth Keesing) · 1961: De onbekende uren (Agaath van Ree) · 1962: Een schot in de lucht (Anton Koolhaas) · 1963: Europa in een boek (Jacques Presser) · 1964: Vier vingers (Robert van Gulik) · 1965: De geuzen (Harry Paape) · 1966: Het zwaard, de zee en het valse hart (Theun de Vries) · 1967: Herinneringen van een bramzijgertje (Jan de Hartog) · 1968: Kom eens om een keizer (Max Dendermonde) · 1969: De goden moeten hun getal hebben (Hubert Lampo)
1970-1979:1970: Kasteel in Ierland (Jan Gerhard Toonder) · 1971: Protest per prent (D.H. Couvée) · 1972: Poësie (Peter van Lindonk) · 1973: Een lampion voor een blinde (Bertus Aafjes) · 1974: Als ik, bijvoorbeeld de geest van mijn moeder op den rand van mijn bed... (Louis Couperus) · 1975: Een bericht aan de reizigers (Cees Buddingh') · 1976: Snikken en smartlapjes (Hermine Heijermans) · 1977: Even geduld AUB (Mies Bouhuys, Herman van Run, Nico Scheepmaker) · 1978: Overkomst dringend gewenst (Marnix Gijsen) · 1979: Mooi kado (Simon Carmiggelt, Peter van Straaten)
1980-1989:1980: De verdachte Verheugt (Janwillem van de Wetering) · 1981: De ronde van '43 (Henri Knap) · 1982: De Andere Wereld (Marten Toonder) · 1983: Soms denk ik wel eens bij mijzelf... (Wim Kan) · 1984: De ortolaan (Maarten 't Hart) · 1985: Somberman's actie (Remco Campert) · 1986: De glazen brug (Marga Minco) · 1987: Het rookoffer (Tessa de Loo) · 1988: Een overtollig mens (Maarten Biesheuvel) · 1989: De zwaardvis (Hugo Claus)
1990-1999:1990: Sterremeer (F. Springer) · 1991: Het volgende verhaal (Cees Nooteboom) · 1992: Weerborstels (A.F.Th. van der Heijden) · 1993: In de mist van het schimmenrijk (Willem Frederik Hermans) · 1994: Transit (Hella S. Haasse) · 1995: Serenade (Leon de Winter) · 1996: Palmwijn (Adriaan van Dis) · 1997: Want dit is mijn lichaam (Renate Dorrestein) · 1998: De heilige Antonio (Arnon Grunberg) · 1999: De erfenis (Connie Palmen)
2000-2009:2000: Het theater, de brief en de waarheid (Harry Mulisch) · 2001: Woede (Salman Rushdie) · 2002: De ijsdragers (Anna Enquist) · 2003: Gala (Ronald Giphart) · 2004: Spitzen (Thomas Rosenboom) · 2005: Zomerhitte (Jan Wolkers) · 2006: De grote wereld (Arthur Japin) · 2007: De brug (Geert Mak) · 2008: De pianoman (J. Bernlef) · 2009: Een tafel vol vlinders (Tim Krabbé)
2010-2019:2010: Duel (Joost Zwagerman) · 2011: De kraai (Kader Abdolah) · 2012: Heldere hemel (Tom Lanoye) · 2013: De verrekijker (Kees van Kooten) · 2014: Een mooie jonge vrouw (Tommy Wieringa) · 2015: De zomer hou je ook niet tegen (Dimitri Verhulst) · 2016: Broer (Esther Gerritsen) · 2017: Makkelijk leven (Herman Koch) · 2018: Gezien de feiten (Griet Op de Beeck) · 2019: Jas van belofte (Jan Siebelink)