Tridacna

Tridacna
Tridacna gigas
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Mollusca (Weekdieren)
Klasse:Bivalvia (Tweekleppigen)
Orde:Cardiida
Familie:Cardiidae
Geslacht
Tridacna
Bruguière, 1797
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Tridacna op Wikispecies Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Tridacna[1][2] is een geslacht van zoutwater-tweekleppigen uit de familie van de Cardiidae en de onderfamilie Tridacninae, de gigantische tweekleppige schelpdieren.

Kenmerken

Ze hebben zware schelpen, gecanneleerd met vier tot zes plooien. De mantel is fel gekleurd. Ze bewonen ondiepe wateren van koraalriffen in warme zeeën van de Indopacifische regio. Deze kokkels zijn populair in zeeaquaria en in sommige gebieden, zoals de Filipijnen, worden leden van het geslacht gekweekt voor de handel in zeeaquaria. Ze leven in symbiose met fotosynthetische algen (zooxanthellae). Sommige soorten worden door mensen gegeten.

Ecologie en gedrag

Tridacna-kokkels zijn gewone bewoners van de benthische gemeenschappen van het koraalrif in de Indo-Pacific in ondiepere wateren. Ze leven in symbiose met fotosynthetische dinoflagellate algen (Symbiodinium) die in de mantelweefsels groeien. Licht dringt de mantel binnen door kleine lensachtige structuren die ocelli worden genoemd. Ze zijn zittend op volwassen leeftijd. Overdag spreiden de kokkels hun mantel uit zodat de algen het zonlicht ontvangen dat ze nodig hebben voor fotosynthese, terwijl de kleurpigmenten de clam beschermen tegen overmatig licht en UV-straling. Volwassen kokkels halen de meeste (zeventig tot honderd procent) van hun voedingsstoffen uit de algen en de rest uit filtervoeding. Wanneer gestoord, sluit het tweekleppige schelpdier zijn schelp. De populaire mening dat ze gevaar opleveren voor duikers die vast komen te zitten of gewond raken tussen de schelp met scherpe randen, is niet erg reëel, omdat de sluitreactie vrij langzaam is. Hun grote omvang en gemakkelijke bereikbaarheid hebben overbevissing en instorting van de natuurlijke bestanden op veel plaatsen en uitroeiing bij sommige soorten veroorzaakt. Ze worden in sommige gebieden duurzaam gekweekt, zowel voor de vismarkt in sommige Aziatische landen als voor de aquariumhandel.

Tridacna-kokkels kunnen grote witte parels produceren met een golvend, porseleinachtig oppervlak, dat kan worden omschreven als 'niet-parelmoerparels'. De 'Parel van Lao Tzu', ook bekend als de 'Parel van Allah', is 's werelds grootste parel met een gewicht van 6,4 kilogram. Er werd gezegd dat het in 1934 door een Filipijnse duiker in een Tridacna-reus was gevonden.

Artistiek gebruik

Meer dan honderd voorbeelden van gebeeldhouwde Tridacna-schelpen zijn gevonden tijdens archeologische expedities van Italië naar het Nabije Oosten. Net als in artistieke stijl, werden ze waarschijnlijk geproduceerd in het midden van de zevende eeuw, gemaakt of gedistribueerd vanaf de zuidelijke kust van Fenicië. De rug en binnenomtrek van de schelpen tonen dierlijke, menselijke en bloemmotieven, terwijl het interieur meestal liggende sfinxen vertoont. De umbo van de schaal heeft de vorm van een menselijk vrouwtje of een vogelkop. Ze werden waarschijnlijk gebruikt om oogcosmetica op te slaan.

Soorten

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

  • Murphy, Richard C. (2002). Coral Reefs: Cities Under The Sea. The Darwin Press, Princeton, New Jersey. ISBN 978-0-87850-138-0.
  • How to Care for Tridacnid Clams FishChannel.com
  • World Register of Marine Species

Noten

  1. ↑ Doopvontschelpen. www.reefsecrets.org. Geraadpleegd op 07-01-2023.
  2. ↑ Fossilworks: Tridacna. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 07-01-2023.
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Tridacna op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.