Logarytmiczny dekrement tłumienia

Dwie kolejne amplitudy w drganiach tłumionych

Dekrement tłumienia – stosunek dwóch kolejnych amplitud w ruchu tłumionym

δ = A n A n + 1 {\displaystyle \delta ={\frac {A_{n}}{A_{n+1}}}}

gdzie:

A n {\displaystyle A_{n}} – amplituda n {\displaystyle n} -tego drgania,
A n + 1 {\displaystyle A_{n+1}} – amplituda następnego drgania.

Logarytmiczny dekrement tłumienia to logarytm naturalny powyższego stosunku (ilorazu)[1]:

Λ = ln ( A n A n + 1 ) . {\displaystyle \Lambda =\ln \left({\frac {A_{n}}{A_{n+1}}}\right).}

Drgania harmoniczne

W przypadku harmonicznych drgań tłumionych wartość zarówno dekrementu, jak i logarytmicznego dekrementu jest stała w czasie, dlatego do wyznaczenia tych parametrów nie jest konieczna znajomość dwóch kolejnych amplitud. Wystarczy znać amplitudę A n {\displaystyle A_{n}} n {\displaystyle n} -tego drgania i amplitudę A m {\displaystyle A_{m}} m {\displaystyle m} -tego drgania, wówczas

Λ = 1 m n ln ( A n A m ) . {\displaystyle \Lambda ={\frac {1}{m-n}}\ln \left({\frac {A_{n}}{A_{m}}}\right).}

Tłumione drgania harmoniczne opisywane są równaniem kinematycznym

x ( t ) = A e β t sin ( ω t + φ ) , {\displaystyle x(t)=Ae^{-\beta t}\sin(\omega t+\varphi ),}

gdzie:

β {\displaystyle \beta } – współczynnik tłumienia drgań,
ω {\displaystyle \omega } – częstość drgań tłumionych,
φ {\displaystyle \varphi } – faza początkowa.

Wykorzystując to równanie, można wykazać, że logarytmiczny dekrement tłumienia wyraża się wzorem

Λ = β T , {\displaystyle \Lambda =\beta T,}

gdzie T {\displaystyle T} jest okresem drgań tłumionych, lub wzorem

Λ = 2 π β ω 0 2 β 2 , {\displaystyle \Lambda ={\frac {2\pi \beta }{\sqrt {\omega _{0}^{2}-\beta ^{2}}}},}

gdzie ω 0 {\displaystyle \omega _{0}} jest częstością tych drgań przy braku tłumienia.

Przypisy

  1. dekrement tłumienia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-03-19] .

Bibliografia

  • Wojciech Rubinowicz, Wojciech Królikowski: Mechanika teoretyczna. Wyd. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 52.
Encyklopedie internetowe (wielkość fizyczna):
  • SNL: logaritmisk_dekrement